Lời dẫn: Sự phát triển nhanh chóng của AI Tạo Sinh
AI đang lan tỏa mạnh mẽ toàn cầu trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn đều bắt gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa cam kết tạo ra những đổi mới vượt bậc. Từ tạo nội dung quảng cáo đến chatbot giao tiếp với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này đa dạng. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và thậm chí quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi đáng chú ý là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) hay thực sự là công cụ chuyển đổi toàn diện cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI dự kiến đóng góp 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và tái định nghĩa năng lực cạnh tranh. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu tăng tốc ứng dụng GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam mới bắt đầu tìm hiểu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, chọn lựa nền tảng và đo lường hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để tận dụng tiềm năng AI.
Cơ hội của doanh nghiệp Việt Nam rất lớn. Nhưng câu hỏi không phải là AI có mang lại lợi ích nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết phân tích thực trạng và các hiểu lầm về GenAI; cập nhật ứng dụng AI tại Việt Nam; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và đề xuất lộ trình áp dụng AI.
1. AI – Hiểu đúng về AI
Sự tăng trưởng của AI gây ra nhiều kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty mong đợi thay đổi ngay lập tức, trong khi khác lại cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đã nhấn mạnh những bước tiến như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) thổi bùng sự mong đợi. Vậy, AI thực sự mang lại gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần tập trung vào ứng dụng thực tế thay vì chạy theo xu hướng.
Nguyên nhân tăng trưởng AI?
Ba yếu tố chính thúc đẩy AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Đầu tư từ các ông lớn như OpenAI, Google, Microsoft, ByteDance,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về việc làm.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI không thể thay thế tư duy sáng tạo.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Thành công không chỉ là công nghệ.
Thực tế và tiềm năng AI Tạo Sinh
GenAI nâng cao trải nghiệm khách hàng nếu triển khai có chiến lược.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT tự động hóa bán hàng (salesforce.com).
GenAI giúp nhân viên ra quyết định nhanh như AI Copilot, AI Agents, giảm tải công việc lặp lại. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Những việc doanh nghiệp cần làm để thành công với AI
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tiềm năng và Thách thức
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới vị trí dẫn đầu AI tại ASEAN (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam dự kiến đạt 3,4 tỷ USD đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: hỗ trợ ra quyết định.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu đội ngũ kỹ sư AI chất lượng.
• Chi phí triển khai cao.
• Hạn chế về GPU, đám mây AI.
• Rào cản ngôn ngữ, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với chính sách hỗ trợ, Việt Nam sẵn sàng bứt phá.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh ứng dụng hiệu quả
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI đang phát triển AI Agents.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang dịch chuyển từ chatbot cơ bản sang AI chuyên biệt với AI Agents tự động ra quyết định.
Các mô hình AI được tối ưu cho ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp cải thiện giao tiếp.
Ứng dụng BI với GenAI
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng tự thực hiện tác vụ. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
Trợ lý AI tùy biến
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động hóa xử lý tài liệu
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Hệ thống truy check here xuất kiến thức doanh nghiệp thông minh
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định đích đến ứng dụng AI.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI nâng cao chất lượng ra quyết định ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp cần tích hợp AI chiến lược để tạo lợi thế cạnh tranh.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để tạo tác động rõ ràng.
• Giải pháp AI nội địa hóa giúp phù hợp bối cảnh kinh doanh.
• AI là trợ lý thông minh.
Doanh nghiệp thử nghiệm và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI là yếu tố bắt buộc trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Bạn sẽ đi đầu hay bị bỏ lại phía sau trong kỷ nguyên AI?